CAHAG-advies herstarten spirometrie in de huisartsenpraktijk (10 juni)

De COVID-19-epidemie

In juni 2020 is er in Nederland sprake van een post-piek fase van de COVID-19-uitbraak. De adviezen die in dit document gegeven worden gelden voor deze post-piek fase. Het is aannemelijk dat er nieuwe (regionale) uitbraken kunnen ontstaan. Het eerder gegeven advies om spirometrie stil te leggen is dan weer van kracht. Start spirometrie ook alleen op als er voldoende persoonlijke beschermingsmiddelen zijn zonder dat hierdoor een tekort ontstaat in de acute zorg.

Als de COVID-19-epidemie onder controle is dan kunnen de hier gegeven adviezen versoepelt worden. We zullen dit advies dus geregeld updaten.

Aerosolen

Er is veel onduidelijkheid over de rol van aerosolen bij het verspreiden van het SARS-CoV-2 virus. Spirometrie staat niet in de lijst van de infectieuze aerosol genererende procedures (iAGP) zoals vermeld in de leidraad van de federatie medisch specialisten. Echter, voor zover bekend zijn er geen wetenschappelijke publicaties over het verspreiden van aerosolen met spirometrie. Wel is bekend dat o.a. harder praten leidt tot een toename van uitstoot van aerosolen en er zijn enkele COVID-19 uitbraken bekend die duidelijk gerelateerd zijn aan bijeenkomsten waar gezongen werd (al is niet met zekerheid vast te stellen dat het zingen an sich de reden is van de virusoverdracht).[1, 2] SARS- CoV-2-virusdeeltjes in aerosolen kunnen meerdere uren infectieus blijven.[3] Ventileren heeft een groot effect op de mate waarin aerosolen in de lucht aanwezig blijven.[4] Het RIVM stelt in hun advies over aerogene verspreiding van SARS-CoV-2 bij mens-tot-menstransmissie dat verspreiding via aerosolen geen belangrijke route is, maar dat het mogelijk wel een rol kan spelen bij de verspreiding van SARS-CoV-2 virusdeeltjes bij sporten en zingen. Hier wordt op een later moment over gerapporteerd. Gezien het feit dat bij spirometrie gevraagd wordt om maximaal geforceerd uit te ademen, gaan we er bij het opstellen van ons advies van uit dat we niet uit kunnen sluiten dat spirometrie leidt tot verspreiding van SARS-CoV-2 virusdeeltjes via aerosolen.

Spirometrie voorlopig niet hervatten als er geen bacteriefilter gebruikt kan worden

Zowel de NVALT als de ERS adviseren om enkel spirometrie uit te voeren met gebruik van een bacteriefilter. Bij bijvoorbeeld SpiroPerfect van Welch Allyn wordt gebruik gemaakt van disposable transductors zonder bacteriefilter. Indien er bij patiënt en uitvoerder sprake is van goede handhygiëne dan is de kans op besmetting met SARS-CoV2 door de spirometer zelf zo goed als nihil. Echter, doordat er geforceerd maximaal krachtig uitgeademd wordt bestaat er wel de mogelijkheid tot aerosol-vorming. Om die reden kunnen wij op dit moment nog niet adviseren om spirometrie te herstarten met dit systeem.

Lees hier alle informatie over het herstarten van de spirometrie in de huisartsenpraktijk tijdens de post-piek fase van de COVID-19-epidemie